Yer kabuğundan
çıkartılıp, çeşitli amaçlarla yapılarda kullanılan taşlara doğal taş denir.
Doğal taşlar yapılarda ya belli bir işlem aşamasından geçirilerek kullanılırlar
ya da doğadan çıkartıldığı gibi doğrudan da kullanılabilirler. Doğal taşları
kullanım amaçlarında göre ele alacak olursak parlatılarak kullanılanlar “mermerler”
ve parlatılmadan kullanılanlar “yapı taşları” olarak sınıflayabiliriz.
Parlatılarak kullanılanlar (Mermerler); doğadan
çıkarıldıktan sonra fabrikalarda çeşitli ve istenen ebatlarda kesilirler.
Kesilen bu taşlar belli aşındırıcılar sayesinde parlatılırlar. Parlatılan doğal
taşlara Mermer denmektedir.
Fakat burada ufak bir ayrıntıyı göz ardı etmemek
gerekir. Mermer denilen doğal taşlardan jeolojik anlamda oluşan Mermer
anlaşılmamalıdır. Buradaki Mermer; her türlü kesilebilen, istenen ebatlara
getirilebilen ve parlatılabilen doğal taşlara verilen isimdir.
Parlatılmadan kullanılan doğal taşlar (Yapı taşları) ise;
yapı taşı olarak adlandırılmaktadırlar. Parlatılmadan kullanılan doğal taşlar
yol, park ve bahçelerde kullanılan granit – andezit- bazalt olan parke taşları,
şömine ve bahçe duvarlarında kullanılan tüflerdir.
Bu açıklamalardan sonra kafanızı karıştıracak terim
“Mermer” olsa gerek. Evlerimize, bahçelerimize döşediğimiz taşları da, bir antik kenti ziyaret sırasında da gözümüze
çarpan blokları da Mermer olarak adlandırıyoruz. Bunların dışında da az evvel
bahsedildiği gibi “Jeoloji anlamda Mermer” terimiyle de karşılaşıyoruz. Peki nedir bu Mermer?
Mermeri anlamak için anlam bakımından incelemek gerekir. Mermer
anlam bakımından incelendiğinde bilimsel
anlamda ve endüstriyel anlamda olmak üzere iki anlamı olduğu görülmektedir.
Bilimsel (jeolojik) anlamda
Mermer; Kireçtaşlarının sıcaklık ve basınç altında başkalaşıma
uğrayarak oluşan kayaçlardır. Bunlar gerçek
mermer olarak adlandırılır.
Endüstriyel ( ekonomik)
anlamda Mermer; Kesilip, parlatılabilen ve ekonomik
değeri olan her türlü kayaç olarak tanımlanmaktadır.
Bu açıklamalara da bağlı kalarak bakıldığında her mermer
bir doğal taştır fakat her doğal taşı bir mermer olarak nitelendirmenin yanlış
olacağını görmekteyiz. Günlük hayatta sıklıkla gördüğümüz, kaldırımlarda ve
yollarda üstüne basarak yürüdüğümüz, park ve bahçe duvarlarına baktığımızda
karşılaştığımız doğal taşların endüstriyel anlamda mermer mi yoksa yapı taşı mı
olduğunu ayırt edebilmek oldukça kolay olduğu görülmektedir. Ancak mermeri
jeolojik olarak “gerçek mermer” mi yoksa “endüstriyel anlamda mermer” mi
olduğunu anlamak belli bir bilgi
birikimi ve araştırma gerektirmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder